Yazar "Özkan, Elvan Ulucan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Aile yapıları arasında birlikte ebeveynlik, aile aidiyeti ve empati arasındaki ilişki
    (Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2024) Özkan, Elvan Ulucan; Daşbaş, Serap
    Bu tez çalışmasının amacı; aile yapılarında birlikte ebeveynlik, aile aidiyeti ve empati arasındaki ilişkileri araştırmaktır. Çalışmada birlikte ebeveynliğin objektif bir şekilde değerlendirilmesi için Aile Yapılarında Birlikte Ebeveynlik Ölçeği'nin (AYBEÖ) Türk kültürüne uyarlanması gerçekleştirilmiştir. Araştırma; birlikte ebeveynlik, aile aidiyeti ve empati arasındaki etkileşimleri inceleyerek bu değişkenlerin sosyo-demografik faktörlere göre nasıl farklılık gösterdiğini ortaya koymayı hedeflemiştir. Araştırma, metodolojisi betimsel araştırma olarak tasarlanmış ve iki aşamadan oluşmuştur. İlk aşamada, ölçeğin dilsel geçerliliği ve kültürel uyarlaması yapılmıştır. İkinci aşamada ise birlikte ebeveynlik, aile aidiyeti ve empati sosyo-demografik değişkenler ile ebeveynlik sürecini etkileyebilecek çocuğa veya ebeveyne ilişkin gelişimsel stres kaynakları ve olası destek kaynakları gibi faktörler doğrultusunda incelenmiştir. Bu aşamada betimsel istatistikler, Pearson korelasyon katsayısı, bağımsız örneklemler t-testi ve ANOVA analiz yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları; AYBEÖ'nün iletişim, güven, saygı, düşmanlık ve diğer ebeveynin katılımına değer olmak üzere beş faktörlü yapısının Türk kültürüne başarılı bir şekilde uyarlandığını ve ölçeğin yüksek düzeyde iç tutarlılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Bulgulara göre iletişim, saygı, düşmanlık ve değer alt boyutlarında cinsiyetler arasında anlamlı bir fark bulunmazken, erkeklerin güven alt boyutunda kadınlardan daha yüksek puan aldığı tespit edilmiştir. Eğitim seviyesi ve ekonomik düzey arttıkça birlikte ebeveynlik puanlarının yükseldiği görülmüştür. Medeni durumun da birlikte ebeveynlik ilişkisinde önemli bir değişken olduğu, evli ebeveynlerin boşanmış ebeveynlere kıyasla daha yüksek puanlara sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çocuğun kronik bir rahatsızlığı ya da gelişimsel bir bozukluğunun olması, birlikte ebeveynlik ilişkisinde olumsuz etkilere neden olmuştur. Aile aidiyeti ve empati arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur. Aile aidiyeti yüksek olan ebeveynlerin empati düzeylerinin de yüksek olduğu bulunmuştur. Empati düzeylerinin, özellikle duygusal tepki alt boyutunda kadınlar lehine anlamlı bir fark gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları, birlikte ebeveynlik süreçlerinde empati ve aile aidiyeti gibi psikososyal faktörlerin kritik bir rol oynadığını ve bu faktörlerin ebeveynler arasındaki uyumu olumlu yönde etkilediğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda ebeveynler arasındaki empatinin artırılmasının olumlu birlikte ebeveynlik ilişkisi açısından önemli olduğu görülmektedir. Ayrıca boşanmanın ebeveynlik süreçlerine olumsuz etkileri göz önünde bulundurularak, bu aileler için psiko-sosyal destek mekanizmalarının geliştirilmesi önerilmektedir. Eğitim ve ekonomik düzeyin yüksek olması birlikte ebeveynlik süreçlerine olumlu katkı sağladığı bulgusu, bu alanlarda geliştirilecek program ve politikaların ebeveynlik uyumunu destekleyebileceğini göstermektedir.