Yazar "İncekara, Hayri" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 3 / 3
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Farklı Çevre Şartlarında Metasezgisel Yöntemler ile Quadrotor İnsansız Hava Aracı Rota Optimizasyonu ve Gerçeklenmesi(Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2022) İncekara, Hayri; Selek, MuratKullanım alanları her geçen gün artan döner kanatlı İnsansız Hava Aracı (İHA) türü olan quadrotorlar, dikey iniş kalkış yapabilme, askıda kalabilme ve daha iyi manevra kabiliyeti gibi özelliklerinden dolayı tercih edilmektedir. Askeri ve sivil alanlarda yaygın olarak kullanılan quadrotorların görevlerini otonom olarak verimli bir şekilde gerçekleştirebilmesi için rota planlama çalışmaları büyük önem taşımaktadır. Quadrotor Rota Planlama (QRP), belirlenen konumların en az maliyetle (mesafe, zaman, enerji) ziyaret edilip başlangıç noktasına dönülmesini sağlayacak en optimum rota planının belirlenmesini amaçlar. QRP, üç boyutlu uzay, uçuşa yasak bölgeler, kısıtlı pil miktarı ve rüzgâr etkisi (rüzgâr hızı, rüzgâr açısı) gibi özellikleriyle Araç Rotalama Probleminden (ARP) farklılıklar göstermektedir. Quadrotor ile uçuşlarda karşılaşılan en önemli sorunların başında, uçuş süresinin uzamasına ve enerji tüketiminin artmasına neden olan rüzgâr etkisi gelmektedir. QRP'nin rüzgâr etkisi dikkate alınarak optimum şekilde gerçekleşmesi ile önemli ölçüde zaman ve enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Optimum QRP'nin elde edilmesinde metasezgisel yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez çalışmasında, rüzgâr hızı ve rüzgâr açısındaki değişimler dikkate alınarak belirlenen konumlara uğranılmasını sağlayacak optimum QRP'nin mesafe öncelikli, zaman öncelikli ve enerji öncelikli olarak farklı metasezgisel yöntemler ile oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla Visual Studio C# programlama dili kullanılarak Quadrotor Rota Optimizasyon Uygulaması (QROU) geliştirilmiştir. Geliştirilen uygulamada GMAP.Net harita eklentisi ile gerçek konum bilgileri ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) web sitesinden alınan gerçek rüzgâr verileri kullanılmıştır. Rüzgâr etkisi dikkate alınmadan oluşturulan Standart QRP (SQRP) yerine Rüzgâr Etkili QRP (REQRP) ile toplam uçuş maliyetini düşürüp verimi artırmak hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda, QROU ile incelenen yöntemler arasında tez çalışmasında önerilmiş olan Gezgin Satıcı Problemi ile Genetik Algoritma (GSP-GA) yöntemi en optimum sonucu veren metasezgisel yöntem olmuştur. GSP-GA yöntemi ile optimizasyonu sağlanan REQRP'lerden elde edilen sonuçlar incelendiğinde, REQRP'nin SQRP'ye kıyasla uçuş sürelerinde %13,5 ve enerji tüketiminde de %23,6'ya varan iyileştirmeler sağladığı görülmüştür. QROU ile rüzgâr etkisi dikkate alınarak, uçuş öncesinde daha gerçekçi rota planlamaları yapılmak suretiyle uçuş verimliliğinin zaman ve enerji önceliğine göre artırılması sağlanmıştır. 9 konumlu ve 13 konumlu rotalar için geliştirilen QROU üzerinden oluşturulan Enerji Öncelikli REQRP'ler (EÖREQRP) ve SQRP'ler, farklı çevre şartlarında DJI Phantom 4 Pro quadrotor ile gerçeklenmiştir. Yapılan gerçeklemeler sonucunda EÖREQRP ile gerçekleştirilen uçuşların SQRP ile gerçekleştirilen uçuşlara göre enerji tüketiminde %7,43'e varan iyileştirme sağladığı görülmüştür. Gerçeklemede uçulan konumlar için QROU üzerinden elde edilen sonuçlarda ise EÖREQRP'lerin SQRP'lere kıyasla %9,5'e varan iyileştirmeler sağladığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar incelendiğinde, gerçek uçuş iyileştirme oranlarının QROU üzerinden elde edilen iyileştime oranlarına kıyasla maksimum ±%2,07'lik bir hata payıyla doğru sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. Elde edilen gerçekleme sonuçları, geliştirilen yöntemin, rotaları başarılı bir şekilde iyileştirebileceğini göstermiştir. Yapılan bu çalışma ile uçuş görevi sırasında rüzgâr etkisinin dikkate alınmamasına bağlı olarak ortaya çıkabilecek beklenmeyen enerji tüketiminden kaynaklı sorunların önüne geçilerek, daha güvenli ve daha az maliyetli otonom uçuşlar sağlanabilecektir. Böylece sistemin genel işletme maliyetinin azalacağı ve araç/yük güvenliğinin daha da artacağı değerlendirilmektedir.Öğe İnternet tabanlı bulanık girişli uzman sistem tasarımıyla mikrobiyoloji tahlil sonuçlarının yorumlanması(Selçuk Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu, 2011) Başçiftçi, Fatih; İncekara, HayriMikrobiyolojide, tanıya ulaşmak için muayene, sorgulama ve laboratuar yöntemlerine başvurulur. Laboratuar tetkikleri ve bu tetkiklerin değerlendirilmesi hastalık tanısında ayrı bir önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada, gerçekleştirilen web ara yüzlü bulanık girişli uzman sistem tasarımı ile mikrobiyoloji laboratuarı tetkikleri analiz edilmiştir. Tahlil değer aralıklarına (düşük, normal, yüksek) göre risk faktörlerinin belirlenmesi ve kullanıcının anlamını bilmediği terimlerin anlaşılacak şekilde kullanıcıların bilgisine sunulması sağlanmıştır. Yapılan çalışmanın veri tabanı uzman doktorlarla oluşturulmuş ve bir ara yüz yazılarak sistem web ortamında yayınlanmıştır. Kullanıcılar, ‘Değerlendirmeyi nasıl buldunuz’ kısmından tasarlanan sistemi değerlendirmişlerdir. Bu sayede sistemin başarı oranı belirlenmiştir. Tasarlanan sistemi 617 kullanıcı değerlendirmiştir. Değerlendirme sonucunda tasarlanan sistemin, bayanlarda %86, erkeklerde %91 ve genelde de %89 başarı oranıyla değerlendirme yaptığı belirlenmiştir.Öğe Tıbbi tahlil sonuçlarının analizinde web ara yüzlü bulanık uzman sistem tasarımı(Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010-07-15) İncekara, Hayri; Başçiftçi, FatihTıbbi uzman sistemler, tıbbi alanlar içerisinde yapısal soruları ve yanıtları sağlamak amacıyla geliştirilmiş uzman sistemler olarak tanımlanabilir. Tıbbi uzman sistemler bir veya daha çok tıbbi uzmanın tavsiyeleri doğrultusunda geliştirilir. Böylece en uygun sorular dikkate alınarak doğru sonuçların üretilmesi sağlanır. Bu çalışmada, çağımızın bir parçası haline gelmiş internet teknolojisinden yararlanarak gerçekleştirilen web ara yüzlü bulanık uzman sistem tasarımı ile tıbbi tahlil sonuçları analiz edilmiştir. Tahlil değer aralıklarına (Düşük, Normal, Yüksek) göre risk faktörlerinin belirlenmesi ve hastanın anlamını bilmediği terimlerin anlaşılacak şekilde kullanıcıların bilgisine sunulması sağlanmıştır. Yapılan çalışmanın veri tabanı oluşturulurken uzman doktorlardan ve diğer kayaklardan faydalanılmıştır. Sistem için PHP ile bir ara yüz yazılarak veriler anlık olarak sisteme aktarılmıştır. Kullanıcıların uygulamaya ulaşabilmeleri için ise geliştirilen sistem web ortamında yayınlanmıştır. Kullanıcılar, tahlil sonuçlarını analiz ettirdikten sonra `Değerlendirmeyi nasıl buldunuz' kısmından tasarlanan sistemi değerlendirmişlerdir. Bu sayede sistemin başarı oranları belirlenmiştir. Tasarlanan sistemi 732 kullanıcı değerlendirmiştir. Değerlendirme sonucunda tasarlanan sistemin bayanlarda %87, erkeklerde %90 ve genelde de %89 başarı oranıyla değerlendirme yaptığı belirlenmiştir. Tasarlanan sistemin yapılan diğer çalışmalardan farklılık gösterdiği ve birçok avantajının olduğu gözlemlenmiştir. Programın kullanımı ve erişimi kolaydır. Uzman bilgisi kolay bir şekilde sisteme aktarılabilmektedir. Kapsamlı raporlama sistemi sayesinde kullanıcılar bilgilendirilmekte ve bilgi eksikliğinden kaynaklanan problemler önlenmektedir. Sonuç olarak, BUS ile tıbbi tahlil sonuçlarının analiz edilmesinde iyi sonuçlar alındığı gözlemlenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda tasarlanan sistemin tıp alanında etkinliği ve verimliliği arttıracağı gözlemlenmiştir. Hastanelerde de kullanılarak daha ekonomik, güvenilir ve kararlı bir yapının oluşturulacağına inanılmaktadır.
