Türklerin dünyasından uzaklaşan Türkçe tıp terimleri: eski Anadolu Türkçesinden Türkiye Türkçesine

dc.contributor.authorDoğan, Ahmet Turan
dc.date.accessioned2018-12-13T07:01:33Z
dc.date.accessioned2017-07-11
dc.date.available2018-12-13T07:01:33Z
dc.date.issued2017
dc.date.submitted2017-09-18
dc.description.abstractBu çalışmada Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinlerinde yer alan; ancak bugün için Türkiye Türkçesinde kullanılmayan Türkçe tıp terimlerine yer verilmiştir. İnceleme konusu olan bu terimler; organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adlarıdır. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak birçoğu Türkiye Türkçesi ağızlarında yaşayan bu terimlerin ortak kullanımdan düşmesi ve yabancı dillerden alınan karşılıklarının bunların yerine geçmesi araştırılmıştır. Kullanımdan düşme işlemi, sadece yabancı dillere ait sözcüklerin Türkçe sözcüklerin yerine geçmesi biçiminde olmamıştır. Söz konusu sözcüğün dengi olan başka bir Türkçe sözcüğün ortak kullanımda devam etmesi, diğerinin ise ortak kullanımdan düşüp sadece Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alması biçiminde de olmuştur. Araştırmanın kapsamı dâhilinde, Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinleri üzerine yapılan çalışmalar taranmış, elde edilen organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adları Güncel Türkçe Sözlük esas alınarak Türkiye Türkçesinde kullanılıp kullanılmadığına göre sınıflandırılmıştır. Sınıflandırmanın ardından Türkiye Türkçesinde kullanılmayan terimler incelenmiştir. Bunun sonucunda, Eski Anadolu Türkçesindeki bazı tıp terimlerinin bugün ortak kullanımdan düştüğü ve yerine yabancı dildeki karşılıklarının geçtiği görülmüştür. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak onun bazı ağızlarında var olan birtakım sözcüklerin ise zaman içerisinde unutulup Türklerin dünyasından uzaklaşabileceği sonucuna varılmıştır. Bunun sebebi ise, söz konusu sözcüklerin ortak kullanımdan düşmesi nedeniyle sadece ağızlarda yaşamaya başlaması ve şehirleşmenin de etkisiyle sözcüğün yer aldığı ağzı kullanan insanlarının sayısının gittikçe azalmasıdır.en_US
dc.description.abstractTurkish medicine terms that are available in the medicine texts written in Old Anatolian Turkish but not used in Turkish any more have been examined in this study. These terms include organ and disease names. The reason why the terms which are not used in Turkish today but of which are available in Turkish dialects died in the process of time and the foreign terms that replace them have been investigated. The process of dying has not been carried out only in the form of replacing Turkish words with foreign ones. The process has also been carried out by the using of another Turkish word that is equivalent to the dying words and the words that are available in Turkish dialects. In this study studies on medical texts written in Old Anatolian Turkish were examined, and organ and disease names available in the texts were categorised according to the criterion that is whether they were used in Turkish or not, based on contemporary Turkish dictionary. After the process of categorisation, the terms that are not used in Turkish were examined. In the result of this study, it is explored that some of the medicine terms that were used in Old Anatolian Turkish are not used anymore and replaced by foreign word equivalents. Also, the results show that the terms not used in Turkish today but available in some Turkish dialects may die in the process of time. The reason lying behind this situation is starting to live only in Turkish dialects due to the fact that the terms are not used any more in Turkish and the decreasing number of people using these Turkish dialects as a result of urbanization.en_US
dc.identifier.citationDoğan, A. T. (2017). Türklerin dünyasından uzaklaşan Türkçe tıp terimleri: eski Anadolu Türkçesinden Türkiye Türkçesine. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (42), 37-57.en_US
dc.identifier.endpage57
dc.identifier.issn1300-5766en_US
dc.identifier.issn2458-9071en_US
dc.identifier.startpage37
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12395/14011
dc.language.isotren_US
dc.publisherSelçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsüen_US
dc.relation.ispartofSelçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Kategori Belirleneceken_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.selcuk20240510_oaigen_US
dc.subjectEski Anadolu Türkçesien_US
dc.subjectTürkiye Türkçesien_US
dc.subjectTıp terimlerien_US
dc.subjectOrgan adlarıen_US
dc.subjectHastalık adlarıen_US
dc.subjectOld Anatolian Turkishen_US
dc.subjectMedicine termsen_US
dc.subjectOrgan namesen_US
dc.subjectDisease namesen_US
dc.titleTürklerin dünyasından uzaklaşan Türkçe tıp terimleri: eski Anadolu Türkçesinden Türkiye Türkçesineen_US
dc.title.alternativeTurkish medicine terms not used any more by Turks: from old Anatolian Turkish to Turkishen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
Makale.pdf
Boyut:
1.14 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Makale
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.51 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: