Günümüz Konya'sında yaşayan bazı sanatlar ağaç işleri, toprak işleri, taş işleri, tespihçilik, kitap sanatları

?Günümüz Konya'sında Yaşayan Bazı Sanatlar? konulu bu çalışmada; hammaddesi ağaç, toprak, taş ve kağıt olan el sanatları incelenmeye çalışılmıştır. Bunlar; kündekâri işçiliği, rahle yapımı, at arabası yapımı ve boyacılığı, çömlekçilik, çinicilik, taşçılık, tespihçilik, hüsn- i hat, tezhip, ebrû ve cilt sanatıdır. Çalışmada elli sekiz adet usta ve yedi adet kurum ile görüşme yapılmıştır. Belirlenen el sanatı inceleme planlarına göre her el sanatı; tarihi ve kültürel durumu, malzeme, teknik, ustalar, eserlerden örnekler ve yaşanan sorunlar açısından ele alınmaya çalışılmıştır. Giriş bölümünde konunun tanımı, önemi, amaçları, yöntemi ve Konya el sanatları hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde konu kapsamında yer alan on bir sanat dalı; tarihçesi, Türk kültürü ve Türk el sanatları içindeki yeri, günümüz Konya'sındaki durumu, ustalar, kullanılan hammaddeler ve araçlar, üretim mekanları, yapım aşamaları, süsleme teknikleri, süslemede kullanılan teknik, renk, motif ve kompozisyon özellikleri, ürün/eser çeşitliliği, pazarlama ve sağlanan kazanç, sanatın yaşadığı sorunlar, çırak yetiştirme durumu ve ustaların sanatla ilgili görüşlerinden oluşan başlıklar altında incelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümü oluşturan katalog kısmında doksan üç adet eser/ürün incelenmiştir. Bu bölümde incelenen her örnek için; bulunduğu yer, yapan ve süsleyen ustalar, yapılış tarihi, yapım ve süsleme malzemeleri, teknikleri, boyutu, rengi, süslemedeki bezeme konuları ve kompozisyondan oluşan ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Ayrıca her örnek; biçim, teknik, süsleme açısından içerdiği sanat özellikleri ile kısaca değerlendirilmiş ve literatürde yer alan bazı benzer örneklerine değilmiştir. Değerlendirme bölümünde, ustalara yapılan anketlerden ortaya çıkan veriler grafiklerle desteklenerek sunulmuştur. Elde edilen bilgiler; malzeme, teknik, süsleme özellikleri ve ustalar/sanatkârlardan oluşan başlıklar halinde aktarılmıştır. Bu bilgilerden; incelenen sanatların hammaddelerinde ve yapım tekniklerinde değişiklik olmadığı belirlenmiştir. Ancak teknolojik değişimlerle bazı sanatların yapım aşamalarında sanayi tipi makinelerin kullanıldığı ve bunların birer zanaat haline gelmeye başladığı tespit edilmiştir. Bu olumsuz gelişme kündekâri sanatı, rahle yapımı, tespihçilik ve taşçılıkta etkili olmuştur. Üretilen eser ve ürünlerde her sanat dalı için geniş bir çeşitliliğin olduğu saptanmıştır. Süsleme özelliklerinde genellikle taklitçi anlayış ile eski örneklerdeki biçim ve süsleme özelliklerini taşıdıkları görülmüştür. Ancak usta ve sanatkârların; ?sanatta taklidin önemli olduğu ve geçmişte yapılmış kaliteli eserleri taklit ederek sanatta başarılı olunduğu? düşüncesi ile yaptıkları röprodüksiyon çalışmaların sanat kabiliyetlerini artırdığı gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlarla sanatların gerilemesine yol açan çeşitli sebepler de tespit edilmiştir. Bunlar; kazanca karşı masrafların çok yüksek olması, çırak yetişmesi, ürünlere karşı olan talep yetersizliği, çalışma ortamlarında koşulların sağlıksız olması ve en önemlisi ?el emeği?nin günümüz toplumunda değer kaybetmesidir. Sonuç bölümünde, araştırma ile varılan sonuçlar ve öneriler başlıklar halinde ele alınmıştır. Konya'da her şeye rağmen yaşayan bazı sanatların halen uygulama alanı bulduğu kündekâri, çömlekçilik ve kitap sanatlarının günümüzde iyi durumda olduğu belirlenmiştir. Sanatların yaşatılması için; tanıtım, koruma, destek, eğitim faaliyetlerinin yapılması, üretim yöntemlerinin geliştirilerek eserlerin kullanım alanlarının çoğaltılması, ustaların ve yeni çırakların eğitilmesi önerilerinde bulunulmuştur. Yapılacak hizmetler, Konya'nın kültürel kimliğini oluşturan bu el sanatları ve eserlerinin uzun yıllar yaşatılmasına yardımcı olacaktır

This study, entitled as ?Some of Living Handcrafts in Today's Konya?, investigated handcrafts made of wood, earth, stone, and paper. Among these were kundekâri (a wood working technique) workmanship, the making of lecterns (for the Holy Koran), the making and painting of horse carriages, tile art, pottery, stone cutting, prayer beads, calligraphy, marbling, illumination and bindery art. During this study, 58 master craftsmen and 7 institutions were interviewed. Each handcraft was evaluated from such aspects as its historical and cultural situation, the material and techniques used the master craftsmen, as well as sample works, and problems facing it. In the introductory section, a definition of the study, and some information about its importance, its objective, the methods used, and the handcrafts in Konya were given. In the second section, 11 different handcraft arts were investigated considering their history, their place in Turkish culture and Turkish handcrafts, the material and equipment used, the places of production, the stages of production, decoration techniques, the colours, motives, composition characteristics, the variety of products/works, marketing and the profit made, the problems confronting the arts, training apprentices, and recommendations by the master craftsmen about the art. In the catalogue section that consists of the third chapter, 80 different works/products of art were examined. In this chapter, detailed information for each work of art has been given, stating its location, the craftsman who made and decorated it, the date of creation, the material used in making and decorating it, the techniques used, its size, its colour, and the composition. Furthermore, the artistic characteristics of each sample was analysed with the particular consideration of its form, technique, and decoration. Similar samples from other studies in the field were also quoted. In the evaluation section, the data that had been obtained from the surveys and interviews with craftsmen were presented by the help of charts. They were classified under the subtitles, materials, techniques, decoration, and master craftsmen. It was found that the raw materials and the techniques of the handcrafts investigated remained quite the same. With some technological interference, however, industrial-type machines were observed to be used in the production stage of some handcrafts, and to be getting a part of the craftsmanship. In particular, this adversely affected the kundekâri art, the making of lecterns, the art of stone cutting and prayer beads. It was also detected that a great variety of products/works existed for each handcraft. They retained the form and the decoration characteristics of older ones as a result of a reproductive attitude. ?Reproduction is important in art and success in art can be achieved by imitating the good works made in the past.? believed the craftsmen and this was observed to have contributed to their talents. Some causes of the regression in these arts were determined. The high costs accompanied by low income, the lack of qualified apprentices, the lack of demand for these art works, unsanitary conditions of the working environment, and most importantly, the fact that `work of hand? is losing its value in today's society. In the conclusion section, the results obtained from the research and the recommendations were presented in subtitles. It was determined that despite everything, the handcrafts in Konya can still find a place to survive, and the situation of kundekâri, pottery and book arts were found to be in a good condition in comparison to the others. To maintain their existence, it was recommended that they be introduced, preserved, and supported; that public awareness be aroused by education; that the area of use of these arts be increased by improving their production methods; and that craftsmen and new apprentices be trained. These services will help the handcrafts that make up the cultural identity of Konya to survive for many years.