Roma Cumhuriyeti'nin Anadolu politikası ve Pergamon (Bergama) Krallığı'nın rolü

Roma’nın Doğu Akdeniz politikasının oluşumunda ve Anadolu’da kurmayı düşündüğü idarî düzende en büyük rolü Pergamon Krallığı üstlenmiştir. Bu krallık, Roma’nın hassas dengeler üzerine kurulmuş doğu siyasetinin en büyük politik aktörü olmuştur. Apameia Barışı’ndan sonra Pergamon’a verdikleri statü sayesinde Romalılar, hiç sorumluluk almaksızın Anadolu’yu kendi çıkarları doğrultusunda uzun süre idare edebilmişlerdir. Pydna Savası ise, Roma’nın doğu politikası ve diplomasi anlayışında çok büyük bir değişikliği beraberinde getirmiştir. Roma, söz konusu savaşa kadar Hellenistik devletlere karsı yerli dost devletleri destekleyerek, çıkarları doğrultusunda bir denge kuruyordu. Sözü edilen savaşla son Hellenistik devlet olan Makedonya ortadan kalkınca, doğuda fetih politikası izlemeye basladı. Bu makalenin amacı, Roma’nın Hellenistik Dönem Anadolu politikaları içerisinde Pergamon’un rolüne ve Roma-Pergamon ilişkilerinin Anadolu’nun şekillenmesindeki yerine tarihsel bir bakıştır.

Pergamon Kingdom commited the biggest role in the establishment of the Roman policy for Eastern Mediterranean and in the administrational arrangement they planning to set up in Anatolia. This Kingdom had been the biggest political actor in the eastern policy of Rome, which was established on the delicate balances. Thanks to the status they granted to Pergamon after the Apameia Peace, the Romans could rule Anatolia for a long time in their own interest without taking any responsibilities. On the other hand, Pydna War brought a vast change in the eastern policy and diplomacy understanding of Rome. Until the said war, Rome was establishing a balance in its own interests boyunca supporting the local associates against the Hellenistic states. When the last of the Hellenistic states, Macedonia disappeared with the said war, Rome started to follow an invasion policy in the East. The aim of this article is to provide a historical insight into the role of Pergamon within the Anatolia policies of Rome during the Hellenistic Period and the stats of Rome- Pergamon relations in shaping Anatolia.