Nomofobi, sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi: Z kuşağı üzerine bir araştırma

Bu çalışmanın amacı Z Kuşağı bireylerini, nomofobi, sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik iyi oluş açısından incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Türkiye'de çeşitli devlet lise ve üniversitelerinde öğrenimine devam etmekte olan öğrenciler arasından tesadüfi örnekleme yöntemine göre seçilen 540 Z Kuşağı bireyinden oluşmuştur. Araştırma verileri Yildirim ve Correia (2015) tarafından geliştirilen Yildirim ve diğerleri (2015) tarafından Türkçe'ye uyarlanan 'Nomofobi Ölçeği', Andreassen ve diğerleri (2017) tarafından geliştirilen ve Demirci (2019) tarafından Türkçe'ye uyarlanan 'Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği', Diener ve diğerleri (2010) tarafından geliştirilen ve Telef (2013) tarafından Türkçe'ye uyarlanan 'Psikolojik İyi Oluş Ölçeği' ve araştırmacı tarafından geliştirilen 'Kişisel Bilgi Formu' aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre sosyal medya bağımlılığı ve nomofobi alt boyutlarından çevrimiçi bağlantıyı kaybetme açısından cinsiyete bağlı farklılaşma olmadığı tespit edilmiştir. Ancak nomofobi alt boyutlarından bilgiye erişememe, rahatlıktan feragat etme, iletişim kuramama ve psikolojik iyi oluş açısından cinsiyetler arası kadınların lehine anlamlı fark bulunmuştur. Z Kuşağı bireylerinin nomofobi düzeyleri ile sosyal medya bağımlılık düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki, sosyal medya bağımlılık düzeyleri ile psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında ise negatif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Son olarak Z Kuşağı bireylerinin sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik iyi oluşlarının nomofobi düzeyini anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular ilgili literatür çerçevesinde yorumlanmış ve ileriye dönük öneriler geliştirilmiştir.

The aim of this study is to examine Generation Z individuals in terms of nomophobia, social media addiction and psychological well-being. The study group of the research consisted of 540 Generation Z individuals who were selected according to the random sampling method among the students continuing their education in various public high schools and universities in Turkey in the 2021-2022 academic year. The 'Nomophobia Scale', whose research data was developed by Yildirim and Correia (2015) and adapted into Turkish by Yildirim at al. (2015), was developed by Andreassen et al. (2017) and adapted into Turkish by Demirci (2019). The Bergen Social Media Addiction Scale was collected through the 'Psychological Well-Being Scale' developed by Diener et al. (2010) and adapted into Turkish by Telef (2013) and the 'Personal Information Form' developed by the researcher. According to the findings, it was determined that there was no gender-related differentiation in terms of losing online connection, which is one of the sub-dimensions of social media addiction and nomophobia. However, a significant difference was found between the sexes in favor of women in terms of not being able to access information, relinquishing comfort, not being able to communicate and psychological well-being, which are sub-dimensions of nomophobia. A positive and significant relationship was found between the nomophobia levels of Generation Z individuals and their social media addiction levels, and a negative significant relationship was found between their social media addiction levels and their psychological well-being levels. Finally, it was found that social media addiction and psychological well-being levels of Generation Z individuals significantly predicted the level of nomophobia. The findings obtained from the research were interpreted within the framework of the relevant literature and forward-looking suggestions were developed.